Sentetik yağ ile mineral yağ arasında ne fark vardır ?
Mineral yağlar, petrolün işlenmesiyle elde edilen baz yağa gerekli katıkların eklenmesiyle üretilir. Sentetik yağlar ise, laboratuar koşullarında çeşitli kimyasal işlemlerden geçtikten sonra gerekli katıkların eklenmesiyle elde edilir. Laboratuar ortamında farklı bir teknoloji ile üretilen sentetik yağlar, mineral yağlara oranla daha yüksek ve daha düşük sıcaklıklar ile yüksek basınca karşı daha dayanıklıdır.
Sentetik yağlar mineral yağlara göre neden daha pahalıdır?
Sentetik yağların hammaddesi olan sentetik baz yağ, ileri teknoloji ile yoğun işlemlerden geçerek üretildiği için maliyeti yüksektir. Bu da fiyatını etkileyen nedendir.
Motorlar neden yağ eksiltir?
Yağ eksilmesi motorun teknolojisiyle ilgilidir. Yeni teknolojilerle üretilen modern motorlarda yüksek performans sağlamak amacıyla metaller (silindirler, pistonlar) birbirine daha yakın tasarlanmıştır. Motorlarda ki bu özellik yağın yıpranmasına, dolayısıyla da eksilmesine yol açar. Araç üreticileri, araçların belirli km. aralıkları için yağ eksiltme paylarını araç kitapçıklarında belirtmişlerdir. Sentetik yağlar mineral yağlara oranla daha az eksiltme yapmaktadırlar.
Sentetik yağları mineral yağlar ile karıştırıp kullanabilir miyiz?
Sentetik yağlar ile mineral yağların karıştırılmaması daha doğru olur. Bu yağlar karıştırıldığı takdirde mineral yağ sentetik yağın üstün vasıflarını azaltır.
İnce yağ motora zarar verir mi?
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, aracın motoruna uygun ve araç üreticisi tarafından tavsiye edilen yağın kullanılmasıdır. Kullanılan ince yağ sentetik içerikliyse motora zarar vermez. Sentetik yağlar ince olmasına rağmen mineral yağlara göre çok daha dayanıklıdır ve performansı yüksektir.
Motor yağına ek olarak başka yağ katkı maddesi kullanmak yararlı mıdır?
Hayır, yararlı değildir. Çünkü motorun ihtiyacı olan tüm katıklar kaliteli bir motor yağında zaten vardır. Yapışan ve viskozite artıran olmak üzere iki gruba ayrılan katıklar, motor yağının katık dengesini bozarak uzun vadede motora zarar verir. Otomobil üreticileri dışarıdan katık kullanılmasını tavsiye etmezler.
Motor yağı katığı kullanmanın sakıncaları şunlardır:
§ Yağa sonradan ilave edilen katıklar, motor yağının mevcut katıklarıyla reaksiyona girip yapısını bozabilir. Bu durumda genelde yağda katılaşma şikayetleri oluşmaktadır
§ Yine bu katıklar, silindir duvarlarında daha iyi yağlama için açılan honlama çizgilerini tıkar. Bu da yağın silindir duvarlarına tutunmasını zorlaştırarak yağ filminin oluşmasını engeller ve motor aşınmasını artırır
Yağ performans sınıfı nedir? Nasıl anlaşılır?
Bir yağın performans sınıfını, ambalajındaki API ve ACEA değerlerinden anlayabilirsiniz. Yağ firmalarının uzun yıllar süren, yüksek maliyetli çalışmalar sonucu aldığı bu sınıflar, yağın performansını belirler.
Bugüne kadar geliştirilmiş yağlarda;
§ benzinli sınıfta SM en üst API performans düzeyini
§ Dizel sınıfta CF ve CI-4 en üst API performans düzeyini
§ A3, binek araçlar için ACEA performans sınıfını
§ B3, dizel, hafif ticari araçlar için ACEA performans sınıfını
§ E4, ağır ticari araçlar için ACEA performans sınıfını gösterir
API SH/CF ne demektir?
API; performans sınıfı onayı veren kuruluş Amerikan Petrol Enstitüsü'nün (American Petroleum Institute) baş harfleridir. "S" harfi, bujiyle ateşlemeli araçlarda (spark ignition), "C" harfi, basınçla ateşlemeli araçlarda (compressed ignition) kullanılacağını gösterir. Bu iki harf sabit olmak üzere, arkalarından gelen harfler ise performans derecelerini belirtir. ( SA, SB, .......SL, SM gibi). Benzinli otomobillerde en üst sınıf SM, dizel araçlarda ise CF ve CI-4'tür.
§ CF, hafif ticari araçlarda
§ CI-4 ise iş makinelerinde en üst sınıftır
API SH/CF örneğinde "S" harfi önde olduğu için, bu yağın öncelikle benzinli araçlarda kullanılması öneriliyor demektir. "S"nin yanında ki "H" harfi, yağın benzinli araçta "H" sınıfı bir yağ olduğunu gösterir. Aynı zamanda bu yağ, dizel bir araçta ise CF sınıfı bir yağ olarak rahatlıkla kullanılabilir.
0W ne demektir?
"W" İngilizce winter (kış) kelimesinden gelmektedir. 0W kış şartlarında sıfır numara yağ özelliği gösteren çok ince yağ anlamına gelir.
Viskozite açısından 0w-30'mu, 10w-60'mı daha iyidir?
Yağın viskozitesinin uygunluğu kullanım yerine göre değişir. Örneğin 0W-30 çok ince bir yağdır. Motorun içinde rahatça dolaşır ve her noktaya ulaşarak yağlama yapar. 10W-60 ise daha geniş bir viskozite aralığına sahiptir ve çok sıcak iklimlerde, sıcaklık değerleri çok yükselen ve yüksek performans beklenen motorlarda kullanılır.
Aynı viskozite derecesindeki yağlar arasında neden fiyat farkı olur?
Yağın içerisindeki baz yağın kalitesi, katık paketinin cinsi, API veya ACEA performans sınıfı farklılıkları nedeniyle fiyatlar değişiklik gösterebilir.
Fren hidroliklerinde DOT3 ve DOT4 nedir? Ne farkları vardır?
DOT3 ve DOT4, higroskopik (havadan nem emme) niteliği olan fren sıvısı özellikleridir. DOT3 ve DOT4'ün ayrı ayrı kaynama noktaları vardır. DOT3 140°C'de, DOT4 ise 155°C'de kaynar. Bu nedenle DOT4 kullanması gereken araçlarda kesinlikle DOT3 kullanılmamalıdır.
Dişli yağı ambalajları üzerinde görülen GL-4 veya GL-5 ne anlama gelir?
Her ikisi de dişli yağları için kullanılan API sınıflandırmasıdır. GL-5'te aşırı basınç katığı daha fazladır ve genellikle ağır çalışma koşullarında kullanılır. Araç üreticisi tarafından aksi belirtilmediği sürece GL-4 dişli yağı tavsiye edilen yerlerde GL-5 kullanılmamalıdır. Çünkü GL-5'te bulunan aşırı basınç katığındaki kükürt, sarı metalleri aşındırır.
Motor yağı neden koyulaşarak kirli gibi görünür?
Motor yağının görevlerinden birisi de temizliktir. Kaliteli bir motor yağı, içeriğinde ki dağıtıcı ve deterjan katıkları sayesinde motorda oluşan kurum parçalarını dağıtarak bünyesine alır, metal yüzeylere yapışmasını engeller. Metal yüzeylere yapışanları da deterjanla temizler. Bu nedenle de motor yağı kirlenir. Dolayısıyla kirli görünen motor yağı, görevini iyi yerine getiriyor demektir.
Motor yağının bozulduğunu nasıl anlarız?
Motor yağının bozulduğunu anlayabilmek için elle veya gözle yapılan incelemeler yanıltıcı olabilir. Kesin sonuç için, yağın laboratuar koşullarında, fiziksel ve kimyasal olarak analiz edilmesi gerekir.
Aynı cins ve aynı marka yağlarda bile neden renk farkı olur?
Ham petrolün farklı yerlerden, farklı renklerde elde edilmesi sonucu, baz yağın tonunda değişiklikler olabilir. Ayrıca kullanılan katıkların farklı renklerde olması, motor yağının rengini etkileyebilir. Ancak, renginin açık veya koyu olması yağın kalitesi etkilemez.
Sabahları aracın zor çalışması motor yağıyla ilgili bir sorun mudur?
Araçlar soğuk havalarda genellikle zor çalışırlar. Çok soğuk havada kalınlaşan yağ, ilk çalışma anında motorun içinde rahat dolaşamaz ve bu nedenle ilk çalışma anında sorun yaşanır. Özellikle soğuk hava koşullarında düşük viskoziteli (yani ince), kısmi sentetik ya da tam sentetik yağlar kullanılmalıdır.
Köpürme neden olur? Motora zararı nedir?
Gerçek anlamıyla köpürme, aracın devamlı hareketiyle karterde oluşan çalkalanma ve yağın motor içinde yüzeylere çarpması sonucu meydana gelir. Eğer motor yağında bu köpürmeyi engelleyecek köpük giderici katık yoksa ya da yetersiz ise, oluşan köpükteki baloncuklar herhangi bir temastan patlar . Böylece, metal sürtünmesi meydana gelir ve aşınma başlar. Halk arasında bilinen köpürme ise, yağ dökme haznesi kapağında oluşan, kaymak veya mayoneze benzer görüntüdür. Bu köpürme değildir. Yağa doğrudan su karışıyorsa veya eski teknoloji araçlarda olduğu gibi yağ buharı dışarı çıkmıyor ve gece - gündüz sıcaklık farklarında kondense olup yağa karışıyorsa bu olay meydana gelir. Motora doğrudan zararı olmayan kaymaklaşma ve mayonezlenmeyi, köpürmeden ayırmak gerekir.
Motorlarda "tolerans"ların daraltıldığı söyleniyor tolerans nedir?
Tolerans, birbirine çok yakın, hatta birbirine değen iki metal arasındaki boşluğa verilen isimdir. Yeni teknolojiyle bu boşluklar en aza indirilerek, motorun daha kompakt olması ve daha fazla performans göstermesi sağlanmaktadır. Toleransı daraltılan, yeni teknoloji motorlarda daha ince (sentetik) yağların kullanılması tercih edilir
Motor yağlarının cinsi ile yağ değişim km.si arasında bağlantı var mıdır?
Araçların yağ değişim km.lerini sadece araç üreticileri belirler. Bu nedenle, kullanım süresi araç üreticisinin tavsiyesi doğrultusunda belirlenmelidir. Sentetik yağların mineral yağlara oranla çok daha dayanıklı olduğu söylenebilir. Dolayısıyla kullanılan yağın sentetik veya mineral olması motor performansını ve korumasını doğrudan etkileyen bir faktördür. Ancak yağ değişim km.si araç üreticilerinin onayı olmadan uzatıldığı takdirde, beklenen performans ve koruma sağlanamayabilir.
Kutunun arkasındaki sınıflandırmalar ve özelliklerin anlamı nedir?
Yağlar kullanımları ve kalitelerine göre değişir. Bazıları yalnızca belli motorlar için uygunken bazıları da yalnızca belli hava koşullarında kullanılabilir. Aynı motor ve hava koşulları için optimize edilmiş iki yağın performans düzeyleri bile belirgin şekilde farklılık gösterebilir. Bu nedenle yağ performansını ve kullanımını tanımlayan evrensel ölçütler belirlenmiştir.
Bu ölçütleri belirleyen ana kurumlar şunlardır:
Society of Automotive Engineers (SAE) - yağı viskozitesine göre tanımlar. Farklı sıcaklıklardaki viskozite performansına göre bir yağ tek mevsim (monograde) veya dört mevsim (multigrade) olabilir.
American Petroleum Institute (API) - yağları motoru koruma kapasitelerine göre sınıflandırır. Benzinli motorlar için S, dizel motorlar için C harfi kullanılır. S veya C'den sonra gelen harf, alfabetik sıra takip edilerek (CA, CB, CC.... gibi) performans ve koruma derecesini gösterir. Shell Helix gibi bazı yağlar benzinli ve dizel motorlarda kullanılabilir, bu nedenle sınıflandırmaları SJ/CF veya CF-4/SJ şeklinde yapılır.
Association des Constructeurs Europeens d'Automobiles (ACEA) - API ile benzerdir, aralarındaki fark ise API kurumunun Amerikan motorlarını, ACEA kurumununsa Avrupa motorlarını baz almasıdır. Ayrıca ACEA sınıflandırmaları belirtmek için harfleri kullanır.
Fren hidroliğinin ömrü ne kadardır?
Normal şartlarda fren hidroliğinin değişim süresi kilometreden bağımsızdır. Ancak DOT3 için 12 ay veya 20.000 km., DOT4 için ise 18 ay veya 30.000 km. olarak kabul edilebilir.
Dişli yağları için katık gerekir mi? Katık kullanmak zararlı mıdır?
Her nitelikli yağda olduğu gibi, dişli yağlarında da çeşitli katıklar vardır. Dişli yağlarında özellikle aşırı basınç katıkları (EP) bulunur. API GL-4, GL-5 gibi sınıflara göre EP katıklarının oranı değişir. EP katığının fazlası, içinde sarı metal bulunduğundan, transmisyon sisteminde aşınmaya yol açar. Bu nedenle araç üreticisinin önerdiği sınıfta, kaliteli dişli yağı kullanıldığı takdirde ekstra katık kullanmak gerekmez.
Yağ eksilmesi durumunda değişik marka yağ eklenmesi motora zarar verir mi?
Eklenen yağın aynı viskozite derecesinde, aynı API sınıfında olduğuna dikkat edilmeli ve mineral yağ ile sentetik yağ birbirine karıştırılmamalıdır. Bu durumda motorda ani ya da doğrudan bir zarar oluşmasa bile yağın kimyasal yapısı bozulabilir, motor koruması azalır. Ancak, bu işlem, geçici bir önlemdir, ilk fırsatta yağın tümüyle değiştirilmesi tavsiye edilir.
